Leiderschap en het systeem
Leiderschap en het systeem: leiden en begeleiden vanuit systemisch perspectief.
Ben jij bereid eerst achterom te kijken voordat je vooruit gaat? Eerst je fundament te onderzoeken en verstevigen voordat je gaat bouwen? Dan is deze opleiding voor jou!
Leiderschap en het systeem. (Start 25 januari 2024)
Leiden en begeleiden van organisaties betekent per definitie de ontmoeting tussen 2 systemen: jouw systeem (van herkomst) en het systeem van je opdrachtgever. Op het tweede systeem heb je geen invloed, dat kun je hoogstens onderzoeken voordat je een interventie doet. Op het eerste systeem heb je zeker wel invloed! Hoe werkt het bij mij? Welke plek had ik in de ordening? Die inzichten en ervaringen maken je sterker, steviger, meer met beide benen op de grond. Dat maakt je werk eenvoudiger. Je herkent patronen bij bedrijven terwijl je weet hoe het bij jou werkt. Jij blijft steeds dezelfde, elke opdrachtgever is anders. Jouw systeem wordt steeds steviger. Dat maakt de ontmoeting meer helder en daardoor je werk meer effectief.
De aanleiding.
De opgaven waar we namelijk nu voor staan, waar we middenin zitten, zijn enorm. Op micro-, macro- en meso-niveau. Jezelf, je directe omgeving, de maatschappij. Het lijkt of alles onder druk staat. Jan Rotmans schrijft over 'Chaos' en over 'Een perfecte storm'. We zitten er middenin. Dat vraagt om een nieuwe, heldere benadering van vraagstukken. Ook in (bege)leiding van organisaties. Toe durven geven aan je 'niet weten' en daarin anderen meenemen. Dienend zijn. Verbindend zijn. Dat vraagt om lef. Dat vraagt om durf. Dat vraagt om te weten wat jou draagt in de onderstroom. Waar jij vandaan komt. Wat jij hebt meegemaakt en drijft. Wat jouw plek is. Dan sta je op een stevig fundament en kun je anderen (bege)leiden in hun zoektocht omdat jij blijft staan.
Voorgaande schreef ik medio 2020, aan het begin van de pandemie, voor onze leergang transformatief leiderschap. (NB Transformatief gaat over de volledige context van de leider incl. zijn geschiedenis, in tegenstelling tot transformationeel dat alleen naar voren kijkt, naar het subject waar leiding aan wordt gegeven) Nu is de pandemie voorbij maar is het oorlog in Europa. Met grote gevolgen. Hoge inflatie, vooral veroorzaakt door hoge energieprijzen. Steeds meer mensen hebben moeite hun rekeningen te betalen.
Opnieuw maken we iets mee wat we niet eerder meegemaakt hebben en gebeuren er van binnen dus ook dingen met ons én met degenen voor en met wie we werken, die we niet kennen. We worden geconfronteerd met ons gevoel voor veiligheid, onmacht, boosheid of verdriet. Komen in de actiestand of trekken ons juist terug. Waar komt dat vandaan? Waarom reageert de een zo en de ander heel anders? Wat je hebt meegekregen uit je verleden kom je nu tegen. En jij niet alleen, ook je medewerkers, je leidinggevende en je opdrachtgever. De definitie van een 'transitie' (die op dit moment op veel gebieden gaande is) die ik graag gebruik is: een levensbeweging op identiteitsniveau'.
Gebeurtenissen en triggers komen van buitenaf. Vanuit meso-niveau. Ze hebben direct invloed op macro- of micro-niveau. Op je directe werkomgeving of op jouw. Jij bent de enige die kan veranderen. Die kan reageren. Zie dat als je cirkel van invloed. Dat is dus de omgeving waar je stappen kunt maken zodat je in alle andere omgevingen congruent kunt functioneren.
De organisatie en ook de verandering daarvan, begint bij jou. Jij bent de fakkeldrager die het vuur brandend houdt.
Lees hier direct meer over het programma, de inhoud, reviews uit 2022 en alle praktische informatie.
Systemisch leiderschap.
'Systemisch leiderschap' is inmiddels een ingeburgerd begrip. Het gaat over het systeem waar je leiding áán geeft en de organisaties waar je ín en vóór werkt. Het taak- of doelsysteem. Systemisch worden jouw taak en doel in dit leiderschapsprogramma nader onderzocht en beschouwd. De ontwikkeling is vooral 'naar voren' gericht, naar het doel-systeem. Dat is het beschouwingsgebied.
Als (bege)leider - en dus als mens - kom je echter ook úit een systeem: je gezin van herkomst. Dat is jouw vertrek-systeem. Of liefdessysteem. Alles wat je daaruit meeneemt, wat je dient of belemmert, gebruik je in de rest van je leven. Ook al verandert je doel-systeem, je vertrek-systeem blijft altijd hetzelfde. Natuurlijk kun je (systemisch) werken aan je belemmeringen in de zin van persoonlijke ontwikkeling. Je ouders, broers en zussen blijven echter altijd dezelfde.
Jij bent dus het vertrekpunt van hoe je anderen (bege)leidt. Daar zit primair de ontwikkeling. Onbewuste belemmeringen die je daar hebt, neem je bij elk doelsysteem met je mee. En dan heeft het geen zin het doel- systeem te veranderen omdat het ‘probleem’ daar niet in zit. Bijv. in een steeds terugkerende struggle met leidinggevenden is het interessant bijv. eens te kijken hoe de relatie met je ouders is i.p.v. de leidinggevenden als onderwerp te zien. Of in je team met naaste collega's, wat je plek is in de kinderrij, tussen je broers en zussen. We noemen dat de verticale en horizontale ordening. Voor jou als leider is het essentieel je plek daarin te kennen.
Systemisch leiderschap gaat dus niet over één systeem, maar over twee levende systemen die elkaar ontmoeten.
Systemische wetmatigheden.
Ons leven speelt zich af in verschillende, levende systemen. We worden geboren in een gezin, gezinssysteem of systeem van herkomst, dat onderdeel is van een familie, familiesysteem. We werken vervolgens in een bedrijf, het organisatiesysteem. Dit zijn allemaal levende systemen, ze zijn voortdurend in beweging en functioneren volgens de wetten van binding (iedereen die er deel van uitmaakt heeft recht op een plek), ordening (er bestaat een hiërarchische volgorde tussen de leden van het systeem) en balans (er moet balans zijn in geven en nemen tussen de leden van het systeem). De oplossingsgerichte methode systemisch werk is gebaseerd op deze principes. Het is de basis van het programma leiderschap en het systeem.
In het gezins- en familiesysteem krijg je een plek die vastligt vanaf je geboorte. Er zijn altijd ouders en misschien broers en/of zussen. Er geldt een sterke onderlinge band, afhankelijkheid, loyaliteit en een groepsgeweten. Je krijgt dingen mee en mist soms ook iets. Je leeft of overleeft. Je bent loyaal en handelt uit liefde. Magische liefde. Je vormt er je primair persoonlijk geweten vanuit de regels van het systeem. Des te ouder je wordt, des te meer je je ontwikkelt en gaat handelen uit wetende liefde. Er ontstaat een bewust persoonlijk geweten.
En dan kom je in je organisatiesysteem. Daarin kíes je zelf een plek en zoek je vervolgens je weg. Die plek kan variëren, net als je collega's en leidinggevende. Zelfs het systeem kan veranderen als je afscheid neemt en ergens anders gaat werken. Er gelden in principe dezelfde wetten maar er is ook verschil, zeker bij de binding. Het bewust persoonlijk geweten voert de boventoon. Maar af en toe maak je ook nog die magische beweging. Dat belemmert en is dus niet dienend. Door niet alleen te kijken naar dit doelsysteem (organisatie) maar juist ook naar jouw vetreksysteem (familie) ontstaat er ruimte bij jou voor ontwikkeling.
Lees hier meer over het programma, de inhoud, reviews uit 2022 en alle praktische informatie.
NB Dit programma kan ook goed in combinatie met de basisopleiding familieopstellingen worden gevolgd.
Concreet.
(Bege)leiding: Boudewijn Lemstra
Doelgroep: leiders én begeleiders van organisaties en teams.
Data 2024: 25, 26 en 27 januari; 28, 29 februari; 27, 28, 29 maart.
Locatie: Hotel Iselmar in Lemmer, Plattedijk 16.
Prijs: € 1950. Vrijgesteld van BTW en incl. catering. (koffie, thee, fruit, lunch). In hotel Iselmar, maar ook verder in Lemmer of directe omgeving zijn diverse overnachtingsmogelijkheden en horecavoorzieningen.
Specifieke voorkennis en ervaring is niet vereist, hoewel het handig is als je ervaring hebt aan deelnemen aan (en representeren in) opstellingen.